एक दृश्य– घोडा नाच


(यो एक स्थान सादृश्यता बोकेको कविता हो । यसलाई त्यही रुपमा व्याख्या गर्नु न्यायोचित हुन्छ ।)

• सुवास खनाल

के क घरिया ल्याए भन्ठे
लाती काथैक...
चिँ घरिया चिँ...

• (के को घोडा ल्यायो भन्थे लाटी काठैको

चिँ घोडा चिँ...)

स्मृतिको क्यानभासमा
नमेटिएका केही तस्विरहरु बाँकी छन्

सोह्र सह्रादको कुनै समय छेउ
उभिन्थ्यौँ माझी गाउँको बारी पाटोमा
र हेथ्र्यौँ घरिया नाच

के क घरिया ल्याएभन्डा
लाती काथैक...
चिँ घरिया चिँ...

केही वर्ष
बुद्धिमान माझी – मेरो साथी
हुन्थ्यो घरिया नायक
उसको जाँघमुनि
बाँधिएको हुन्थ्यो घोडाको लिङ्ग आकार
र त्यहीँबाट जोडिएको हुन्थ्यो पछाडि पुच्छर
र उसलाई लखेट्थे घण्टी बजाउने माझीहरुले
र उसले लखेट्थ्यो घण्टी बजाउने माझीहरुलाई

•  त्यहाँ सुचना हुन्थ्यो घण्टी बजाउनेहरुलाई छोएमा मरिन्छ

•    तर यो थाहा भएन घण्टी बजाउनेहरुलाई छोएर को को मरे ?

घरिया नाच हेर्नेहरुले अश्लिलता बोध गरेको
मेरो चेतना स्वरुपलाई थाहा छैन

र उसैगरि
केही वर्षपछि
आजभोलि म
मेरो देशको राजनीतिमा
विगतको कुनामा
मेरो गाउँमा हेर्ने गरेर्झैँ
हेरिरहेको छु घरिया नाच

के को घरिया ल्याएभन्डा
लाती काथैक
... चिँ घरिया चिँ...

मिलेर देशका केही स्वघोषित शीर्षस्थ
बनेका छन् घरिया नायक
उनीहरूको पनि जाँघमुनि
बाँधिएको छ घोडाको लिङ्ग आकार
र त्यसैसँग जोडिएको छ पछाडि पुच्छर

दृश्य गजब छ
घन्टी बजाउनेहरुले घरिया नायकहरुलाई लखेटेका छन्
घन्टी बजाउनेहरुलाई घरिया नायकहरुले लखेटेका छन्
उस्तै हेरिरहेछन् –यहाँका मानिस  
(म पनि )
 जसरी हेथ्यौँ हामी
ऊ बेलामा घरिया नाच

दृश्य केही फरक पनि छ
बुद्धिमानको शरीरमा च्यातिएको लुगा हुनेगथ्र्यो –हामी देख्थ्यौँ
बुद्धिमानको शरीरमा पसिनाका डोबहरु हुने गथ्र्यो –हामी देख्थ्र्यौँ
यी घरिया नायकहरू
सजिएका छन् अन्तर्राष्ट्रिय पोशाकमा
यी घरिया नायकका शरीरबाट फैलिने गर्छ
अन्तर्राष्ट्रिय गन्ध

के क घरिया ल्याए भन्ठे
लाती काथैक
...चिँ घरिया चिँ...

तर यस क्षण
अश्लिलताको भद्दा स्वरुप
कुँदिएको छ घरिया नायकका अनुहारमा ।